ائل گلی نام باغی در شهر تبریز است که بدلیل قدمت تاریخی و زیبایی‌ آن یکی از نماد‌های اصلی این شهر به حساب می‌آید. باغ ائل گلی در بخش اصلی شهر تبریز و در ۷ کیلومتری مرکز شهر واقع شده است و در حال حاضر مکانی عالی برای استراحت و تفریح به حساب می‌آید. ائل گلی تقریبا در بخش اصلی شهر واقع شده و به همین دلیل در نزدیکی جاذبه‌های اصلی قرار دارد. 

تاریخچه

در گذشته این استخر، بزرگترین منبع ذخیره آب برای دروازه تهران و آبیاری باغ هایی که در شرق تبریز قرار داشتند بود. در زمان آق قویونلوها این مکان ایجاد شد و در دوره صفویان گسترش یافت ، در این دوره اطراف محوطه را با دیواری سنگی محدود کردند.

سپس در دوران قاجاریه یکی از فرزندان عباس میرزا ، وقتی فرمانروای شهر تبریز شد، تصمیم به تعمیر و باسازی این استخر گرفت و عمارتی دو طبقه در میان آن بنا کرد و مسیری را برای عبور و مرور از عمارت به اطراف آن ساخت و در قسمتهای مختلف از کوهی که در مقابل این مسیر قرار داشت، آبشار و جوی های آبی را ایجاد کرد؛ در خیابان اطراف استخر برای زیبایی ، پاکی هوا درختان بید تبریزی، بیدمجنون و گل های اطلسی هم کاشته شد . اما قبل از اتمام مراحل تزئین بنا از دنیا رفت و از آنجا که بازماندگانش مرگ او را به فال بد تعبیر کردند، عمارتی که قرار بود کاخ ییلاقی قهرمان میرزا باشد متروک ماند و تنها مورد مصرف آن آبیاری مزارع و باغهای شهر در تابستان بود تا دوره پهلوی. بعد از روی کار آمدن دولت پهلوی ، شهرداری این محل را تبدیل به یک تفریحگاه عمومی کرد.

نام این دریاچه در دوران پیش از انقلاب معروف به شاه گلی یعنی دریاچه یا استخر شاه بود ، اما پس از انقلاب اسلامی نام آن را به ائل گلی یعنی دریاچه مردم تغییر دادند البته برخی مورخین بر این باورند که واژه شاه به معنای بزرگ و با عظمت در اینجا به کار رفته نه شخص شاه. امروز بیشتر مردم آن را بانام ائل گلی می‌شناسند.

بخش‌های ائل گلی

عمارت کلاه فرنگی ائل گلی

عمارت کلاه ‌فرهنگی هشت ‌ضلعی موجود در مرکز دریاچهٔ شاه‌گلی که به کاخ شاه‌گلی شهرت دارد، امروزه به ‌صورت یک تالار پذیرایی مورداستفاده قرار می‌گیرد. این بنا در گذشته یک ساختمان یک‌ طبقهٔ خشتی و فرسوده بود. شهرداری تبریز در سال ۱۳۴۶ هجری شمسی ساختمان پیشین را تخریب و عمارت دوطبقه جدید و مقاومی در محل آن احداث کرد. 

مسیری در وسط استخر ائل گلی وجود دارد که انتهای آن به این بنا متصل می‌شود و در واقع عمارت مذکور در وسط استخر و به صورت شبه جزیره قرار گرفته است که بر حس و حال جالب آن می‌افزاید. در حال حاضر در این استخر قایقرانی هم انجام می‌شود و مسافران می‌توانند از آن‌ها استفاده کنند.

دریاچه ائل گلی

دریاچه ای بزرگ به وسعت بیش از۵.۵هکتار که منبع اصلی آن یکی از شعبه‌ های رودخانهٔ لیقوان است که از سمت جنوب شرقی دریاچه به صورت جویباری کوچک وارد شاه گلی می شود. در قسمت جنوبی دریاچه ، تپه بلند جنگل کاری شده ای را می بینید که  در آن، سکوههایی با آبشارهای مصنوعی قرار داده شده که آب این آبشارها به دریاچه می ریزد. عمق دریاچه در قسمتهای مختلف دریاچه متفاوت است به این صورت که در گوشه ی شرقی ۳متر و تا ۹ متر در کنار دهنه می رسد.

ساعت آفتابی ائل گلی

بزرگترین ساعت آفتابی ناحیه شمال غرب کشور در پارک ائل گلی ساخته شده است. معمولا ساعتهای آفتاب تنها قابلیت نمایش ساعت خورشیدی محلی را دارند. از آنجا که طول جغرافیایی تبریز حدود ۶ درجه با نصف النهار مبنای ساعت رسمی ایران تفاوت دارد. ساعت‌های آفتابی معمولی در این شهر زمان خورشیدی را با حدود ۲۴ دقیقه زمانی تفاوت نسبت به ساعت رسمی ایران نشان می دهد. اما محاسبات این ساعت آفتاب بنا بر درخواست شهرداری تبریز طوری انجام گرفته است که بتواند ساعت رسمی ایران را نمایش دهد.

آب و هوا

تبریز از شهرهای سرد و خشک است که زمستان هایی بسیار سرد دارد. بهترین زمان برای رفتن به این شهر و بازید از ائل گری اواخر بهار و تابستان است. البته در پاییز و زمستان نیز زیبایی های خاص خود را دارد اما هوا نسبتا سرد است و امکان قایق سواری در دریاچه نیز نمی باشد.

مسیر دسترسی

ائل گلی در استان آذربایجان شرقی و در شهرتبریز است که در جنوب شرقی مرکزشهر در آزادراه کنارگذر جنوبی تبریز واقع شده‌ است.

ماشین شخصی

تهران در فاصله 615 کیلومتری (6 ساعت و 20 دقیقه ) مجموعه تفریحی ائل گلی قرار دارد. در مسیر باید از شهر‌های کرج، آبیک، قزوین، تاکستان، ابهرو زنجان عبور کرد. اصفهان در فاصله 900 کیلومتری(9 ساعت و 50 دقیقه ) مجموعه ائل گلی قرار دارد. در طول مسیر از شهر‌های شاهین‌شهر، دلیجان، ساوه، تاکستان، ابهر و زنجان عبور کرد. همدان در فاصله 550 کیلومتری (6 ساعت و 30 دقیقه ) مجموعه تفریحی ائل گلی قرار دارد. در طول مسیر باید از شهرهای سلطانیه، زنجان و هشترود عبور کرد. 

فرودگاه

فرودگاه بین المللی شهید مدنی تبریز در فاصله 33 کیلومتری(28 دقیقه )مجموعه تفریحی ائل گلی قرار دارد.

راه آهن

ایستگاه بین المللی راه آهن تبریز در فاصله 22 کیلومتری (30 دقیقه ) مجموعه تفریحی ائل گلی قرار دارد.

پایانه مسافربری

نزدیکترین پایانه مسافربری تبریز به عمارت ائل گلی در فاصله 13 کیلومتری(18 دقیقه ایی) آن قرار دارد.